Роль английского языка в развитии туризма и гостеприимства

Соҳаи туризм яке аз самтҳои сердаромади иқтисодиёти ҷаҳон эътироф гашта, дар аксарияти давлатҳои ҷаҳон он дар баланд бардоштани сатҳи зиндагии мардум, ташаккули маҷмуи маҳсулоти дохилӣ, фаъолнокии тавозуни савдои беруна, таъмини шуғли аҳолӣ ва таъсиси ҷойҳои кории иловагӣ нақши муҳим мебозад ва ба инкишофи соҳаҳои дигар аз ҷумла нақлиёт ва коммуникатсия, сохтмон, фарҳанг, санъат, истеҳсоли маҳсулоти ниёзи мардум ва дигар самтҳои иқтисодиёт таъсири мусбат мерасонад.

Дар айни замон туризм яке аз соҳаҳои сердаромад дар миќёси мамлакатҳои љањон ба ҳисоб меравад. Имрўз дар содироти љањонии молу хизмат туризм баъд аз маҳсулоти саноати нафт ва истеҳсолу фурўши автомобил дар љои саввум меистад. Даромади умумии солонаи он ба њисоби миёна зиёда аз 3 трлн. $-и ИМА-ро ташкил медиҳад.

Ҳоло дар соҳаи туризм зиёда аз 150 млн. нафар кору фаъолият мекунанд ё ҳар як љои кории 14-15-ум ба фаъолияти туризм тааллуқ дорад.

Бояд қайд намуд,ки туризм соҳаи бисёрҷанба маҳсуб меёбад,зеро вақте ки сайёҳ ба кишваре сафар мекунад, натанҳо ба бахши сайёҳӣ, балки ба мардуми маҳаллӣ низ манфиат меорад. Масалан, намуди нақлиёте,ки ӯ истифода мебарад, меҳмонхонаҳое,ки дар онҷо маскан мегирад,тарабхонаву қаҳвахонаҳое,ки ӯ аз онҷойҳо хӯрок тановул менамояд, мағозаҳое,ки аз онҷо харидорӣ менамояд ва ғайраҳо.

Сайёҳоне,ки дар пешбурди сайёҳӣ нақши калидӣ доранд, дар асоси шароити мусоид, тамошобоб будани мавзеъ ва аз ҳама муҳимаш муоширати хуби кормандони соҳаи сайёҳӣ мавзеъро барои саёҳат интихоб менамоянд.

Яке аз забонҳои хориҷие, ки дар сатҳи байналмиллалӣ барои муошират истифода бурда мешавад, забони англисӣ мебошад, зеро :

• забони англисӣ забони муоширати асри бисту як ба шумор меравад;
• он чорумин забони модарии дар ҷаҳон паҳншаванда мебошад;
• забони расмии маъмултарин аст;
• дар бисёр мамлакатҳо дастурҳо, шиорҳо, навиштаҷот ва ғайра баро осонтар фаҳмидан ба забони англисӣ нусхабардорӣ карда мешаванд.

Ҳар вақте ки мо барои бо кор таъмин шудан ба меҳмонхонаҳо муроҷиат менамоем, аввалин суолҳое ки ба мо медиҳанд: “Шумо бо кадом забони хориҷӣ ҳарф зада метавонед?”, ”Чанд забони хориҷиро медонед?”, ”Забономӯзии шумо дар кадом сатҳ қарор дорад?” Мебошанд. Ё агар шумо дар тарабхонаҳо ба ҳайси пешхизмат фаъолият баред ҳам, аз шумо донистани забони хориҷӣ талаб карда мешавад, зеро шумо бояд номи тамоми хӯроку нӯшокиҳои дар ин тарабхона пешниҳодшавандаро,ки бисёре аз онҳо номҳои хориҷӣ доранд,бидонед ва бо мизоҷони хориҷӣ муошират карда тавонед.

Аз ин лиҳоз, омӯзиши забони англисӣ махсусан барои кормандони соҳаи туризм ва меҳмондорӣ зарур мебошад, зеро кормандоне, ки бо забони англисӣ озодона муошират карда метавонанд бо хизматраснии пурсамари худ боиси зиёд гардидани мизоҷонашон мегарданд. Барои мисол инҷо намунаи муколамаи сайёҳро бо корманди меҳмонхона меорем:

Speakers: Mr. Collins and the receptionist

Mr. C. – Good evening. My name is Collins. I booked a room last week for myself. – Шом ба хайр! Номи ман Коллинз мебошад.Ман ҳафтаи гузашта барои худ ҳуҷра фармоиш дода будам.

Rs: – Yes, sir. What did you say the name was, sir?

– Бале ҷаноб! Номи худро чӣ гуфтед?

Mr. C. – Collins, C, o, double l, i, n, s.

– Коллинз, к, о ду л, ва н, з.

Rs: – Yes, here we are. We got your letter. Room 7, please. If you sign the register, I'll ask the porter to show you the room and help you with your luggage.

– Бале, ман мебинам. Мо дархости шуморо қабул кардаем. Ҳуҷраи 7, марҳамат. Ба варақаи бақайдгирӣ имзо гузоред ва корманди мо ба шумо ҳуҷраатонро нишон дода, бо борҳоятон кӯмак мерасонад.

Mr.C: – Thank you, where do I sign?

– Ташаккур! Дар куҷо бояд имзо гузорам?

Rs: – Just here, sir – full name, home address, date and signature.

– Ана дар инҷо, ҷаноб – номи пурра, суроға, сана ва имзо.

Mr. C: – Right, there we are.

– Ана, тайёр.

Rs: – Thank you, sir. I hope you'll find the room comfortable.

– Ташаккур ҷаноб. Умедворам ки ҳуҷраатон ба шумо писанд меояд.

Илова бар ин, азхуд кардани забони англисӣ ҳамчун забони байналмилалӣ барои одамоне, ки дар даврони ҷаҳонишавӣ зиндагӣ мекунанд, ҳатмист, зеро дастрасӣ ба иттилоот, технология ва иртибот байни кишварҳо ҳоло бешубҳа азхуд кардани забони байналмилалиро тақозо мекунад, яъне забони англисиро, ки ҳамчун забони муттаҳидкунанда таъин шудааст.

Махсусан дар соҳаи сайёҳӣ забони англисӣ аз замонҳои қадим то имрӯз ҳамчун воситаи муошират истифода шудааст. Одамоне, ки дар минтақаҳои ҷаҳонии сайёҳӣ зиндагӣ мекунанд, ба дониши забони англисӣ ниёз доранд, то бо тамоми сайёҳон муошират карда тавонанд.

Аз ин рӯ, дониши баланди амалии забони англисӣ барои ҳамаи мутахассисони соҳаи сайёҳӣ басо муҳим аст.

Донистани хуби забони англисӣ барои қонеъ кардани эҳтиёҷоти ҳама меҳмонон кӯмак расонида, боиси омадани меҳмонони бештар гардад. Забони англисӣ барои ҳамаи кормандони сайёҳӣ барои баланд бардоштани иқтисодиёт ҳатмист. Манфиатҳои сайёҳӣ метавонанд аз бисёр ҷиҳатҳо, аз ҷумла иқтисодӣ, иҷтимоӣ-фарҳангӣ, экологӣ, арзишҳо ва илм, инчунин имкониятҳо ва имкониятҳои шуғл ба назар гирифта шаванд.

Ҳамин тариқ,забони англисӣ яке аз унсурҳои асосии рушди сайёҳӣ маҳсуб ёфта ба ҳамаи кормандони соҳаи туризм ва меҳмондорӣ донистани он ҳатмист ва ҳар як шахсе, ки ба бахши сайёҳӣ машғул аст, бояд дастурҳои хуб дошта бошад.

Инчунин истифодаи забони англисӣ ва малакаҳои муоширати идоравӣ барои қонеъ кардани тамоми талаботи бахш зарур аст, зеро ин метавонад ба хидматрасонии олӣ, тезтар ва беҳтар оварда расонад.

Аз ин рӯ, сатҳи забондонии онҳо пайваста бояд санҷида ва назорат карда шавад,зеро як сухани нодурусти корманд боиси сар задани бисёр муаммоҳо шуда метавонад.

Илова бар ин вазифаи соҳаи забон ва сайёҳӣ осон кардани муошират, пешгирии нофаҳмиҳо, таҳкими муносибатҳо ва фароҳам овардани фазои оилавӣ байни сайёҳони хориҷӣ ва худи афроди марбут ба сайёҳон мебошад.

1. Ахборот ва маълумотҳои Кумитаи кор бо Ҷавонон Варзиш ва Сайёҳии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
2. Барномаи давлатии рушди туризм дар Тоҷикистон барои солҳои 2004-2009.
3. Боқиева У. Ҷ. Идоракунии сифат дар туризм. – Хуҷанд, – 2015.
4. Воронкова Л. П. История туризма и гостиприимства. – Москва: Гранд, 2004.
5. Гуляев В. Г. Организация туристской деятельности. – Москва. 1996.
6. Ильиш Б. А. Современный английский язык. – М., 1948. – 346 с.
7. Қонуни Ҷ. Т. «Дар бораи туризм» аз 03.09. 1999.